Kimileri, bizim uyuyakaldığımız için, tembellik yaptığımız için Batılıların bizi geçtiğini, bizim aradıklarımızı onların bulduğunu söylüyor. Yanılıyorlar! Çünkü biz, hiçbir zaman onların bulduklarını aramadık. Ama bulduklarımızdan birçoğunu kaybettik; bu doğrudur. Başkaları insanın zaaflarını kullanmasınlar diye insanın zaaflarını bilim haline getirmedik, yazmadık. Bunları tüccarların hizmetine sunmadık, suni ihtiyaçlar ürettirmedik. Kütüphanelerimizde bu konuda az kitap görenler, bizi insanı tanımıyor zannettiler. Batılılarla hiçbir zaman yarışmadık. Yarışamazdık da! Yollarımız, hedeflerimiz farklıydı. Endülüs bilimde, sanatta, edebiyatta ve müzikte geri olduğu için mi tarih sahnesinden silindi? Kendisinden daha iyi olanlar mı onu tarih sahnesinden sildi? Kaba kuvvetinden başka hiçbir şeyi olmayan barbarlar tarafından yerle bir edilmedi mi? Onların silahlarını, onların yöntemlerini kabul etmedik, belden aşağı vurmadık. Ağır tahrikler karşısında sarsıldık ama kendimizi kaybetmedik. Lâkin medeniyetimizi kaybettik, şehirlerimizi kaybettik.
İnsan olmanın ve öylece kalmaya çalışmanın bedeli ağırdır. Haklı olmak, her zaman kazanacağınız anlamına gelmez. Biz bunu yaşayarak öğrendik.
Öğle Uykusu, İbrahim Paşalı
0 yorum:
Yorum Gönder