22 Temmuz 2007 Pazar

gül > gel, kel, kil ??

Gül kelimesinin osmanlı harfleriyle yazılışı gel, kel, gil...okumaya müsaittir.Hatta bu konuda bir fıkra anlatılır:
Vaktiyle Üsküdar'da Gül ahmet adında bir adam yaşarmış.Adıyla ters orantılı olarak gabî ve kaba saba bir adam olan Gül Ahmet, bir şiir meclisinde, konuşulanları dinlemiş, kinaye ve tevriyeleri görmüş ve şairlerin aynı kelimeyi birkaç anlamda kullanmalarından, yahut aynı yazılışlı kelimelerin farklı okunuşlarından dolayı,
-Bu şairlerin de sözleri lastik gibi, ne tarafa çekilirse uzuyor, demiş.
Mecliste bulunan şairler bu söze içerlemişlerse de Gül Ahmet'in mevkiinden dolayı kimse ses çıkaramamış; ama aralarından bir tanesi "Ben" demiş içinden, "gün gelir bunun hesabını görürüm." Gel zaman git zaman, Gül Ahme bir çeşme yaptırmış.Devrin adetince şairlere de "Benim çeşmeye bir tarih düşünüz." diye ricada bulunmuş.Vaktiyle intikama ahd eden şair güzel bir tarih düşürüp kendisine sunmuş.O da tarih kıtasını kitabeye hakkettirmiş.Kıtanın tarih mısrası şöyle imiş:

Gel Gül Ahmed çeşmesinden iç gül-âb âsâ suyu

Yani," Gel, Gül Ahmed'in çeşmesinden akan gülsuyuna benzeyen sudan iç."
Küşad merasiminde çeşme gibi tarih kıtası da görücüye çıkıp ahbâb u yârân, hayırlı olsun diyorlarmış.O sırada kalabalığın ortasından biri tarih mısraını okumaya çalışmış:

Gel Kel Ahmed çeşmesinden iç gilâb âsâ suyu

Bunu duyan Ahmed Efendi kendisine kel denilmesinden ziyade "gülâb"ın, çamur gibi su, çamurlu su demeye gelen "gilâb" okunmasına içerlemiş ama sesini çıkarmamış.Fakat biraz sonra bir başkasının bu okuyuşa itiraz edip mısraı,

Gel Kil Ahmed çeşmesinden iç kilâb âsâ suyu

okuduğunu görmüş.Çünkü bu daha da fena.Hem kendisine çamur denilmekte hem de çeşmesinden su içeceklerin kilâb (köpekler) kategorisinden sayılmasına yol açmaktadır.Bir başkasının,

Kel Kül Ahmed...

diye okumaya başladığı sırada dayanamayıp kıtayı yazan şaire çıkışmış:
-Bre bu ne biçim tarih?
Şair, içindeki eski yaraya merhem sürercesine cevabı yapıştırmış:
-Vallahi Efendi, tarih pek güzel; sen aldırma; bu şairlerin sözü lastik gibidir,ne tarafa çekersen böyle uzar.


Gözgü,İskender Pala

1 yorum:

GüLüm'Se dedi ki...

Güzel hikayeymis, sairde intikamini bi güzel almis x)